Τι είναι ο κερατόκωνος;
Ο κερατόκωνος είναι μία οφθαλμική νόσος που αφορά και περιγράφει το σχήμα ή καλύτερα την καμπυλότητα του κερατοειδούς χιτώνα, του διάφανου δηλαδή τμήματος της οφθαλμικής επιφάνειας που συναντούν οι ακτίνες του φωτός μπαίνοντας στο μάτι. Η επιφάνεια του κερατοειδή, λοιπόν, λαμβάνει “κωνική” μορφή, προκαλώντας έτσι “παραμόρφωση” του οπτικού ειδώλου που δεν μπορεί να εστιαστεί πάνω στους φωτοϋποδοχείς του ματιού που βρίσκονται μέσα στο μάτι. Παράλληλα αρχικά παρατηρείται λέπτυνση του κερατοειδούς και αργότερα και θολερότητα στην περιοχή της βλάβης.
Συχνά λοιπόν, ο κερατοειδής παρά το ότι ο κερατόκωνος είναι αρκετά προχωρημένος δεν έχει αδιαφάνεια η θολερότητα και είναι ορατός μόνο με εξειδικευμένες οφθαλμολογικές εξετάσεις. Με την πάροδο του χρόνου η περιοχή με την μεγαλύτερη παραμόρφωση παρουσιάζει και θολερότητα.
Κερατόκωνος : Αιτιολογία, συμπτώματα, διάγνωση
Ο κερατόκωνος (ή κερατοειδόκωνος) δεν είναι τόσο σπάνια οφθαλμολογική πάθηση όσο παλιότερα νομίζαμε.
Στον ελληνικό χώρο οι κερατοκωνικοί ασθενείς υπολογίζονται άνω των 20.000. (συχνότητα ~2/1000 κατοίκους). Η αιτιολογία του κερατόκωνου δεν είναι γνωστή. Ενοχοποιούνται δομικές η μεταβολικές ανωμαλίες στο επίπεδο του κερατοειδούς ( επιθήλιο και στρώμα) που ενδεχομένως είναι γενετικά προκαθορισμένες. Ωστόσο η κληρονομικότητα παίζει πρακτικά ένα σχετικά μικρό ρόλο, (περίπου 6-8% των ασθενών έχουν συγγενείς με κερατόκωνο) και συμπεραίνουμε ότι η ασθένεια φαίνεται ότι είναι πολυπαραγοντική, δηλαδή ότι πρέπει να συντρέχουν πολλοί παράγοντες μαζί για να εμφανιστεί κλινικός κερατόκωνος.
Τα συμπτώματα του κερατόκωνου είναι η θόλωση της όρασης, η προοδευτική αύξηση του αστιγματισμού και της μυωπίας που αρχικά μας εξαναγκάζει σε συχνή αλλαγή της συνταγής των γυαλιών, όμως αργότερα ακόμα και με “χοντρά γυαλιά” ο ασθενής δεν έχει πλέον ικανοποιητική όραση. Η νόσος συνήθως αφορά σε διαφορετικό βαθμό τα δύο μάτια ενώ σπανιότερα ο κερατόκωνος είναι πραγματικά ετερόπλευρος.
Διάγνωση:
Tα κλινικά συμπτώματα είναι συχνά αρκετά για να υποψιαστούμε την ύπαρξη κερατόκωνου. Ευρήματα στην κλινική εξέταση που θα βοηθήσουν τον οφθαλμίατρο στη σωστή διάγνωση δεν αναγνωρίζονται πάντα στα αρχικά στάδια της νόσου.
Η διάγνωση, όμως, επαληθεύεται εύκολα σήμερα με την ανάλυση της καμπυλότητας της πρόσθιας επιφάνειας του κερατοειδούς με υπολογιστική τοπογραφία που καταδεικνύει την ανωμαλία στην επιφάνεια του οφθαλμού. Τα νεότερα συστήματα τοπογραφίας μπορούν να ελέγξουν ταυτόχρονα και την καμπυλότητα της οπίσθιας επιφάνειας του κερατοειδούς της οποίας οι ανωμαλίες φαίνεται ότι προηγούνται της πρόσθιας επιφάνειας. Ταυτόχρονα με την ίδια εξέταση μπορούμε να ελέγξουμε με μεγάλη ακρίβεια το πάχος του κερατοειδή σε κάθε του σημείο. Το πάχος του κερατοειδούς είναι ένα μέγεθος θεμελιώδους σημασίας για την θεραπευτική μας παρέμβαση.
Η επανάληψη της εξέτασης σε τακτά διαστήματα είναι απαραίτητη για να ελέγξουμε αντικειμενικά την σταθερότητα ή την επιδείνωση της κατάστασης και συνήθως ανάλογα με την ηλικία του ασθενούς, όραση του με γυαλιά, ανοχή στους φακούς επαφής κλπ. Αυτή η εξέταση θα πρέπει να επαναλαμβάνεται συνήθως κάθε 4 -12 μήνες.
Τοπογραφία κερατοειδούς/ Κερατοειδικό Wavefront-CORWAVE
Όπως και στην ποιοτική μελέτη των τεχνητών φακών των φωτογραφικών μηχανών έτσι και η ψηφιακή υπογολιστική επεξεργασία της επιφάνειας του κερατοειδούς (Videokeratography η απλούστερα τοπογραφία) μας δίνει πολλές χρήσιμες πληροφορίες όσον αφορά την καμπυλότητα, την ασφαιρικότητα και με γνωστό το δείκτη διάθλασης την ανά σημείο διαθλαστική δύναμη του κερατοειδούς χιτώνα. Αυτές οι πληροφορίες δεν είναι πια απλά χρήσιμες αλλά είναι και απαραίτητες στον ειδικευμένο οφθαλμίατρο που ασχολείται με την διάθλαση και τις παθήσεις του κερατοειδούς. Η ψηφιακή πληροφορία απεικονίζεται σε διάφορους τοπογραφικούς χάρτες που αναδεικνύουν κάθε φορά και διαφορετικά μορφολογικά η διαθλαστικά χαρακτηριστικά της επιφάνειας. Διακρίνεται ο κλασσικός αξονικός καμπυλομετρικός χάρτης, ο εφαπτομενικός, ο υψομετρικός, ο διαθλαστικός κλπ.
Πρόσφατα η τεχνολογία έχει κάνει δυνατή την απεικόνιση του μετωπικού κύματος του οφθαλμού και του κερατοειδούς ειδικότερα. Συγκρίνοντας το ιδεατό από το πραγματικό μέτωπο κύματος του κερατοειδούς μπορούμε να μετρήσουμε τις ανα σημείο κερατοειδικές διαφορές και να σχεδιάσουμε ακριβείς και απόλυτα εξατομικευμένες διορθώσεις με Excimer Laser τελευταίας γενιάς.
Ειδικά στον κερατόκωνο η απλή τοπογραφική απεικόνιση μας δίνει την θέση (το ύψος και το πλάτος) της κερατοειδικής ανωμαλίας, το εύρος της καμπυλομετρικής παρέκκλισης και με συχνές εξετάσεις την σταθερότητα της ανωμαλίας στον χρόνο. Επίσης με την χρήση του κατάλληλου λογισμικού η απλή τοπογραφία μπορεί να βοηθήσει πραγματικά την εφαρμογή ημίσκληρων αεροδιαπερατών φακών επαφής αφού συμπεριφέρεται ως προσομοιωτής της εφαρμογής ενός συγκεκριμένου φακού στην επιφάνεια χωρίς την «ταλαιπωρία» του ματιού του ασθενούς από φακούς που δεν ταιριάζουν με την συγκεκριμένη μορφολογία του ματιού.
Σε περίπτωση χειρουργικής αποκατάστασης η τοπογραφία είναι μία ισχυρή ένδειξη για το είδος της επέμβασης που πρέπει να επιχειρηθεί. Σε ό,τι αφορά την μερική/ διαμπερή κερατοπλαστική η τοπογραφία μας βοηθά στην σωστή επιλογή του μεγέθους, την επικέντρωση του «βιολογικού φακού» ή του μοσχεύματος που πρέπει να χρησιμοποιηθεί σε ένα κερατοκωνικό μάτι. Μετεγχειρητικά η τοπογραφία αναδεικνύει προβλήματα όπως μετεγχειρητικός αστιγματισμός αλλά και βοηθά και στην επιλογή της ενδεδειγμένης λύσης τους κάθε φορά.
Οι καινούργιες διαγνωστικές δυνατότητες στο Οφθαλμολογικό Ινστιτούτο Athens Vision στον τομέα της απεικόνισης προσφέρουν σημαντικές υπηρεσίες και στον κερατόκωνο. Η τοπογραφική απεικόνιση με διπλή κάμερα Scheimpflung κάνει δυνατή την ανάλυση και της οπίσθιας επιφάνειας του κερατοειδούς που δεν μπορεί να απεικονιστεί με τους κλασσικούς τοπογράφους. Επίσης με την μέθοδο της οπτικής σάρωσης που χρησιμοποιείται η απεικόνιση της κεντρικής περιοχής είναι πιο ακριβής από ότι με την κατοπτρική τεχνολογία των ομόκεντρων κύκλων που χρησιμοποιούν οι κλασσικοί τοπογράφοι. Ακόμη πιο σημαντικά πλεονεκτήματα της τεχνολογίας αυτής είναι η δυνατότητα αντικειμενικής εκτίμησης των θολεροτήτων των οπτικών μέσων και η δυνατότητα απεικόνισης τρισδιάστατου χάρτη του πάχους του κερατοειδούς και του προσθίου θαλάμου.
Κερατόκωνος: Αντιμετώπιση
Γυαλιά και φακοί επαφής
Γυαλιά
Αρχικά μόνο η συνταγογράφηση γυαλιών υψηλού αστιγματισμού βελτιώνει την όραση. Ο ασθενής σύντομα παραπονιέται ότι η όραση του χειροτερεύει ή ότι τα γυαλιά δεν τον βολεύουν πια. Η νέα διάθλαση που θα επιχειρηθεί από τον οφθαλμίατρο σχεδόν πάντα δεν θα ικανοποιήσει απόλυτα τον ασθενή. Ο λόγος είναι ότι η παραμόρφωση του κερατοειδούς είναι εντελώς αδύνατο να διορθωθεί σε κάθε της σημείο από γυαλιά. Για το λόγο αυτό συστήνουμε στον ασθενή να κρατά και τα παλιά του γυαλιά γιατί η καινούργια συνταγή μπορεί να μην έχει τα αναμενόμενα αποτελέσματα τουλάχιστον αρχικά.
Φακοί επαφής
Μαλακοί φακοί επαφής
Οι συνηθισμένοι μαλακοί φακοί επαφής δυστυχώς δεν έχουν καλύτερα αποτελέσματα από τα γυαλιά. Τορικοί φακοί που διορθώνουν μέρος του αστιγματισμού είναι δυνατόν προσφέρουν κάποιες υπηρεσίες σε επιλεγμένους ασθενείς.
Κερατοκωνικοί μαλακοί φακοί επαφής
Η εμπειρία μας για τον μέσο ασθενή είναι μάλλον απογοητευτική. Η κακή αεροδιαπερατότητα, η μέτρια διαβροχή, η μέτρια ποιότητα όρασης και το υψηλό κόστος περιορίζουν σήμερα την χρήση σε «εξαιρετικές» περιπτώσεις ασθενών.
Ημίσκληροι φακοί υψηλής διαπερατότητας συμβατικού, ασφαιρικού και κεραοκωνικού σχεδιασμού. Οι φακοί αυτοί οφείλουν σήμερα να είναι κατασκευασμένοι από σύγχρονα αεροδιαπερατά υλικά. Οι φακοί αυτοί πρέπει για να έχουν καλά αποτελέσματα τόσο στην ποιότητα όρασης όσο και στην άνεση κατά την χρήση τους να έχει προηγηθεί προσεκτική εφαρμογή από ειδικευμένο εφαρμοστή. Ευτυχώς η τεχνολογία στην κατασκευή των φακών αυτών συνεχώς προοδεύει και δίνει ικανοποιητική και μακροχρόνια λύση στο πρόβλημα όρασης πολλών ασθενών. Παρόλα αυτά θα πρέπει να γίνει κατανοητό ότι οι φακοί επαφής ενώ βελτιώνουν την όραση δεν θεραπεύουν τον κερατόκωνο. Αντίθετα αν ο φακός δεν έχει καλή εφαρμογή και δημιουργεί ενόχληση και ερυθρότητα όπως και κάθε άλλος μηχανικός τραυματισμός πιθανολογείται ως προδιαθετικός παράγοντας επιδείνωσης του κερατόκωνου.
Υβριδικοί φακοί είναι δυνατό να αντικαταστήσουν τους ημίσκληρους τα επόμενα χρόνια προσφέροντας μεγαλύτερη άνεση στον χρήστη.
Χειρουργική αντιμετώπιση – θεραπεία
UVA-crosslinking/ αστιγματικοί ενδοφακοί / κερατοκωνικοί δακτύλιοι excimer Laser/ “βιολογικός¨φακός – μερικού πάχους κερατοπλαστική διαμπερής κερατοπλαστική
Πέρα από τα γυαλιά και τους φακούς επαφής η σύγχρονη οφθαλμολογία έχει κάνει μεγάλα βήματα σε ό,τι αφορά την ριζική αντιμετώπιση (θεραπευτική/ επεμβατική παρέμβαση) στον κερατόκωνο. Η πρόοδος που έχει επιτελεστεί αφορά
- την θεραπευτική παρέμβαση στα αρχικά στάδια ώστε να μην υπάρχει εξέλιξη της νόσου αργότερα.
- την δυνατότητα αποφυγής της κλασικής επέμβασης για τον κερατόκωνο (της διαμπερούς κερατοπλαστικής- μεταμόσχευσης κερατοειδούς) με την εφαρμογή μιας η συνδυασμού εναλλακτικών τεχνικών.
1. UVA- collagen crosslinking – Διασύνδεση Κολλαγόνου Κερατοειδούς
Με την χρήση βιταμίνης Β1 ριβοφλαβίνης στην επιφάνεια του κερατοειδούς με ταυτόχρονη επίδραση φωτός συγκεκριμένου μήκους και ενέργειας είναι δυνατή η βελτίωση των βιολογικών μηχανικών ιδιοτήτων του κερατοειδούς. Με απλά λόγια ο κερατοειδής που στον κερατόκωνο είναι ιδιαίτερα χαλαρός και ελαστικός με τη συγκεκριμένη θεραπευτική παρέμβαση σκληραίνει και διατηρεί την καμπυλότητα του στο χρόνο.
Αυτή η μέθοδος των T.Seiler και Wollensack και της ερευνητικής ομάδας του πανεπιστημίου της Δρέσδης έχει πλέον πιστοποίηση από την ευρωπαϊκή κοινότητα τουλάχιστον όσον αφορά την ασφάλεια της (CE mark) και έχει χρησιμοποιηθεί σε πάνω από 50 οφθαλμολογικά κέντρα διεθνώς.
Τα αποτελέσματα είναι πολύ ενθαρρυντικά όσον αφορά την σταθεροποίηση του κερατόκωνου. Σε αρκετές περιπτώσεις παρατηρείται και μια στατιστικά σημαντική μείωση της καμπυλότητας που σε συχνά μεταφράζεται σε βελτίωση της όρασης.
Πλεονεκτήματα
- Δεν έχουν παρατηρηθεί επιπλοκές στον οφθαλμό η στον ασθενή από τη χρήση της συγκεκριμένης ακτινοβολίας πάνω στο μάτι στα πλαίσια της εγκεκριμένης αυτής θεραπείας.
- Η τεχνολογία και το πρωτόκολλο εφαρμογής έχουν δοκιμαστεί στην κλινική πράξη. Τα αποτελέσματα είναι ενθαρρυντικά από την μεγάλη πλειονότητα των ανεξάρτητων ερευνητών.
- Η εφαρμογή της θεραπείας γίνεται σε ελεγχόμενες συνθήκες και ολοκληρώνεται σε μία μόνο συνεδρία διάρκειας 30 λεπτών. Δεν χρησιμοποιούνται παρά μόνο σταγόνες που ενσταλλάσονται πάνω στο μάτι αφού αφαιρέσουμε τμήμα μόνο του επιθήλιου του κερατοειδούς. Στο τέλος της θεραπείας τοποθετείται ειδικός θεραπευτικός φακός επαφής για λίγες ημέρες.
Μειονεκτήματα
- Οι περισσότεροι ασθενείς που εμφανίζονται στον οφθαλμίατρο εμφανίζουν ήδη τόσο προχωρημένο κερατόκωνο που η χρήση της τεχνικής του crosslinking δεν είναι από μονή της ικανή να βελτιώσει την οπτική οξύτητα.
- Η σταθεροποίηση ενός μέτριου κερατόκωνου με crosslinking έχει παρατηρηθεί ότι αλλάζει σε κάποιες περιπτώσεις την συμπεριφορά εφαρμογής του κερατοκωνικού φακού επαφής.
Συχνές ερωτήσεις για crosslinking
Η διασύνδεση κολλαγόνου (Collagen Crosslinking with UVA-Riviflavin) είναι ο μόνος παραχειρουργικός τρόπος που μας δίνει σήμερα την δυνατότητα ενδυνάμωσης του κερατοειδούς του ασθενούς χωρίς προσθήκη μοσχεύματος (είτε από ανθρώπινο δότη- πχ μερική η διαμπερής κερατοπλαστική-, είτε από συνθετικά υλικά- πχ κερατοειδικοί δακτύλιοι. Η ενδυνάμωση αυτή επιτυγχάνεται μέσω της διασύνδεσης των ινών του κολλαγόνου μεταξύ τους υπό την επήρεια υπεριώδους ακτινοβολίας ορισμένης ενέργειας. Η ριβοφλαβίνη βοηθά στην απορρόφηση της ακτινοβολίας από τον κερατοειδή ενώ ταυτόχρονα προστατεύει το εσωτερικό του ματιού από την έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία.
Σε ποιες παθήσεις συστήνεται η χρήση του crosslinking;
Η μέθοδος ενδυνάμωσης του ιστού του κερατοειδούς συστήνεται σε άτομα με κερατόκωνο, διάφανη περιφερική εκτάτυνση κερατοειδούς και για σταθεροποίηση της καμπυλότητας του κερατοειδούς σε ασταθείς κερατοειδείς μετά από εγχείρηση διόρθωσης ενός διαθλαστικού σφάλματος με Excimer Laser (κερατεκτασία). Φαίνεται επίσης ότι μπορεί να έχει και ένδειξη χρήσης σε βαριές μολύνσεις και φλεγμονές του κερατοειδούς αν και η χρήση του σε τέτοιες περιπτώσεις πρέπει ακόμη να θεωρείται πειραματική.
Ποια είναι τα αποτελέσματα της διασύνδεσης του κολλαγόνου;
Βασικός στόχος της θεραπείας είναι η σταθεροποίηση του κερατοειδικού σχήματος (της κερατοειδικής καμπυλότητας) δηλαδή της συγκράτησης της εξέλιξης του κερατόκωνου η της κερατεκτασίας. Έτσι μάτια με ικανοποιητική όραση πριν την θεραπεία φαίνεται ότι ενδυναμώνονται τόσο ώστε να κινδυνεύουν πολύ λιγότερο από περαιτέρω εξέλιξη της νόσου. Σε μάτια με μέτριο κερατόκωνο παρατηρείται στατιστικά σημαντική μείωση της μυωπίας και του αστιγματισμού στην τοπογραφία δύο περίπου διοπτριών κατά μέσο όρο, συχνά όμως αρκετούς μήνες μετά την θεραπεία. Σε περίπτωση προχωρημένου κερατόκωνου πάντως η θεραπεία με ριβοφλαβίνη από μόνη της δεν είναι συνήθως αρκετή να βελτιώσει ικανοποιητικά την όραση του ασθενούς. Σε επιλεγμένα περιστατικά η διασύνδεση του κολλαγόνου γίνεται ταυτόχρονα ή αρκετούς μήνες πριν την εφαρμογή επιλεκτικής φωτοκερατεκτομής επιφανείας με σκοπό την βελτίωση της όρασης και τη αποφυγή της κερατοπλαστικής (τουλάχιστον προσωρινά).
Πόσο καινούρια είναι η μέθοδος αυτή;
Η διασύνδεση του κολλαγόνου στην σημερινή της μορφή είναι το αποτέλεσμα ερευνών της ερευνητικής ομάδας του πανεπιστημίου της Δρέσδης της δεκαετίας του 1990. Το πρωτόκολλο θεραπείας που χρησιμοποιούμε (ενέργεια φωτεινής δέσμης, διάλυμα ριβοφλαβίνης, διάμετρο και διάρκεια θεραπείας ) είναι του T Seiler της ίδιας ερευνητικής ομάδας βασισμένο σε έρευνες στη Δρέσδη και στην Ζυρίχη τα τελευταία 10 χρόνια. Τον Δεκέμβριο του 2006 ανακοινώθηκαν συγκεντρωτικά αποτελέσματα άνω των 3000 οφθαλμών στο δεύτερο παγκόσμιο συνέδριο διασύνδεσης κολλαγόνου κερατοειδούς στη Ζυρίχη. Σήμερα 3 εταιρείες προσφέρουν με πιστοποίηση CE την τεχνολογία για πραγματοποίηση αυτού του είδους την θεραπεία.
Ποιες είναι οι προϋποθέσεις για την εφαρμογή της συγκεκριμένης μεθόδου? Πώς ακριβώς γίνεται η θεραπεία;
Η μείωση της οπτικής οξύτητας σε κερατοκωνικούς οφθαλμούς, η αύξηση του αστιγματισμού και της μυωπίας ή απλώς των δεικτών στην καμπυλομετρική και υψομετρική τοπογραφία καθώς και η μείωση του κεντρικού κερατοειδικού πάχους συνήθως τεκμηριώνουν επαρκώς πως ο κερατοειδής ενός ματιού είναι ασταθής. Σ αυτές τις περιπτώσεις είναι πιθανόν ο καλά ενημερωμένος ασθενής να επιλέξει να υποβληθεί σε θεραπεία ενδυνάμωσης του κερατοειδούς με διασύνδεση κολλαγόνου.
Ο κερατοειδής στο λεπτότερο σημείο του πρέπει να είναι περισσότερο από 400μ ώστε να προστατευτεί το ενδοθήλιο του κερατοειδούς από την φωτεινή ενέργεια. Η όλη διαδικασία δεν πονά καθόλου και η αναισθησία που χρησιμοποιείται είναι μόνο σε σταγόνες. Ο οφθαλμίατρος θα ανασηκώσει τμήματα της επιθηλιακής στοιβάδας του κερατοειδούς για να είναι δυνατός ο εμποτισμός της ριβοφλαβίνης στα μεσαία και κατώτερα τμήματα του κερατοειδούς. Στην συνέχεια θα ενσταλλάσσονται σταγόνες ριβοφλαβίνης στο μάτι για 10 περίπου λεπτά. Αφού ελεγχθεί το πάχος του κερατοειδούς και η επάρκεια του διαλύματος ριβοφλαβίνης στο μάτι, ο οφθαλμός θα μείνει εκτεθειμένος στην υπεριώδη ακτινοβολία για 30 λεπτά. Καθ’ όλη την διάρκεια της ακτινοβολίας ο κερατοειδής ενυδατώνεται με σταγόνες ριβοφλαβίνης και φυσιολογικό ορρό. Μετά το πέρας της θεραπείας τοποθετείται στο μάτι προστατευτικός φακός επαφής.
Ποιοι είναι οι πιθανοί κίνδυνοι;
Η εφαρμογή της ακτινοβολίας μπορεί να έχει τουλάχιστον θεωρητικά βλαπτική επίδραση στο ενδοθήλιο του κερατοειδούς αν και αυτό δεν έχει (ακόμα) ανακοινωθεί στη βιβλιογραφία. Το τραύμα του επιθηλίου του κερατοειδούς αν και είναι αναστρέψιμο σε 2-5 ημέρες ενδέχεται να προκαλέσει ενόχληση, αίσθημα ξένου σώματος και καύσου, δακρύρροια ερυθρότητα και θολή όραση. Αν και τα συμπτώματα αυτά δεν είναι συνήθως ανησυχητικά θα πρέπει να αποκλειστεί μια εξαιρετικά σπάνια μόλυνση του κερατοειδούς (κερατίτιδα). Ο καταρράκτης, η βλαπτική επίδραση στο εσωτερικό του οφθαλμού από την υπεριώδη ακτινοβολία, δεν είναι δυνατό να εμφανιστεί με το συγκεκριμένο πρωτόκολλο θεραπείας.
Γίνεται ταυτόχρονα η θεραπεία και στα δύο μάτια;
Αν και αρκετά κέντρα έχουν προχωρήσει ήδη στην ταυτόχρονη θεραπεία και στους δύο οφθαλμούς την ίδια μέρα, στο Athens Vision προτείνουμε πάντα την θεραπεία πρώτα του χειρότερου σε όραση ματιού, εάν και εφόσον υπάρχει η ένδειξη και οι συνθήκες ασφαλείας για την πραγματοποίηση της θεραπείας. Ο άλλος οφθαλμός μπορεί να υποβληθεί στην ίδια θεραπεία μετά από λίγες εβδομάδες. Όσον αφορά την ηλικία του ασθενούς αυτή δεν είναι καθοριστική. Δεν έχουμε λόγο να αναβάλλουμε μια θεραπεία σε ένα παιδί 14 ετών όταν υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις επιδείνωσης (συνήθως μη αναστρέψιμης) των κερατοειδικών μετρήσεων.
Είναι μόνιμα τα αποτελέσματα της ενδυνάμωσης του κολλαγόνου;
Όλα τα στοιχεία μετρήσεων μέχρι τώρα δείχνουν μια αξιοσημείωτη σταθερότητα η και βελτίωση των κερατομετρικών δεικτών που διαρκεί χρόνια μετά από μία μόνο θεραπεία. Ανάλογα με την πάθηση, την ηλικία και την ανταπόκριση του ασθενούς στην πρώτη θεραπεία με δεδομένο την φυσιολογική αναδιάταξη του κολλαγόνου στον κερατοειδή εμείς θεωρούμε πως πιθανόν ένα πολύ νεαρό άτομο να ξαναχρειαστεί νέα θεραπεία τρία με δέκα χρόνια μετά την πρώτη θεραπεία.
Νεότερες εξελίξεις στην διασύνδεση κολλαγόνου
Σε επιλεγμένα περιστατικά η διασύνδεση του κολλαγόνου γίνεται ταυτόχρονα ή αρκετούς μήνες πριν την εφαρμογή επιλεκτικής φωτοκερατεκτομής επιφανείας με σκοπό την βελτίωση της όρασης και τη αποφυγή η τουλάχιστον αναβολή της κερατοπλαστικής. Επίσης σε ορισμένες περιπτώσεις προτείνεται η διασύνδεση να γίνεται ταυτόχρονα με την ένθεση κερατοειδικών δακτυλίων.
Στο Athens Vision εφαρμόζουμε και δικά μας πρωτόκολλα όπως η επιλεκτική εφαρμογή της τεχνικής σε τμήματα του κερατοειδικόυ στρώματος, κάτω από διαπερατές μάσκες -conformers- Οι θεραπείες αυτές όμως είναι ακόμα υπό εξέλιξη και η αποτελεσματικότητα τους σε σχέση με την κλασσική θεραπεία δεν έχει ακόμα αποδειχθεί.
2. Αστιγματικοί Ενδοφακοί
Η χρήση τους είναι ενδεδειγμένη σε περιπτώσεις κερατόκωνου που δεν εξελίσσεται και που η όραση με πολύ υψηλούς βαθμούς μυωπίας/ αστιγματισμού είναι ικανοποιητική. Οι φακοί αυτοί τοποθετούνται συνήθως στον προθάλαμο του οφθαλμού από μικρή τομή με μικροχειρουργική επέμβαση και το οπτικό αποτέλεσμα είναι άμεσο όταν ο ασθενής έχει επιλεχθεί σωστά. Επίσης όπως θα δούμε και στη συνέχεια, η χρήση τέτοιων φακών σε συνδυασμό με άλλες τεχνικές έχει βοηθήσει ασθενείς να έχουν παρά πολύ καλά αποτελέσματα χωρίς μεταμόσχευση σε πολύ πιο σύντομο χρονικό διάστημα.